De eerste week in het reservaat

Zondagnacht op 25 april stapte ik de bus in die mij van Quito naar Bahía de Caráquez zou brengen. Een ritje die ongeveer tussen de 7 en 8 uur duurt. Eenmaal aangekomen in Bahía stond de projectleider, Marcelo, mij op te wachten. Ik stapte achterin op de pick-up en we reden naar het dorpje waar ik de komende tijd zou vertoeven. Het dorpje heet Bellavista, wat vertaald naar het Nederlands zo goed betekend als “mooi uitzicht”. Het dorpje ligt in de bergen dat uitkijkt op de oceaan. Het dorpje kent zo’n 380 inwoners inclusief een basisschool en een klein kerkje. In Bellavista zijn alle huizen van hout gemaakt; zijn er alleen maar zandwegen te vinden en stikt het er van de muskieten. Ondanks dat het dorpje nog een primitief uiterlijk heeft zijn alle huizen van stroom voorzien en heeft het woonhuis in het Cerro Seco Reservaat beschikking over draadloos internet. Het enige wat zo nu en dan nog hapert is het stromend water. Bellavista heeft een paar waterreservoirs tot zijn beschikking waar provisorisch allemaal buisjes uit lopen naar de huisjes. Het waterreservoir staat natuurlijk op het hoogste punt. Eén keer in de week komt een vrachtwagen het water bijvullen. Toen ik aankwam in het dorpje was het water op en kon de vrachtwagen die dag niet komen. Tsja, dan heeft niemand dus water om te douchen of te wassen. De volgende dag kwam de vrachtwagen ook niet maar de  dag daarna was het raak! Na een lange busrit, werken en zweet van drie dagen kon ik wel een douche gebruiken. Het dorp heeft ook een aantal wc’s. De mannen-wc deel ik met zo’n 40 personen. De wc is in een tipivorm gebouwd en in die tipi staat een houten doos met een gat erin. Onder de wc is een enorm gat gegraven. De wc’s kun je herkennen aan de tipivorm. Het is allemaal lang niet zo luxe als je eigen Nederland maar het heeft allemaal wat en je hebt echt het gevoel dat je even helemaal ergens anders bent. Ik ben speciaal naar Cerro Seco gekomen om “Environmental Education” te geven op basisscholen.

Tijdens mijn eerste dag in Bellavista maakte ik eerst kennis met een andere vrijwilliger, Faye. Zij is diezelfde dag, iets eerder dan ik, aangekomen vanuit een andere stad. Ze komt uit Engeland, blijft hier twee weken en is speciaal gekomen om Engelse lessen te geven op de basisschool. Daarna hebben we van Marcelo een rondleiding gekregen door Bellavista, die natuurlijk zo voorbij was. Na de lunch zijn we aan de slag gegaan om de lessen op de basisschool voor te bereiden. Het is de bedoeling dat ik les ga geven over een tropisch droogwoud; welke dieren en planten er leven en wat er verder zo belangrijk is aan dit ecosysteem. Een ander doel is om ze bij te brengen hoe je om moet gaan met de natuur.

Tijdens het avondeten heb ik kennis gemaakt met veel andere mensen die werken in het reservaat waar Bellavista in ligt. Het reservaat heet Cerro Seco en trekt veel Ecuadoriaanse vrijwilligers. Deze mensen helpen mee in de constructie van huizen in Bellavista, het aanplanten van bos en nog veel meer. Het was hartstikke gezellig onder het eten.

Mijn tweede dag begon om vijf uur in de morgen. Ik werd dit keer niet door het gepiep van mijn wekker wakker gemaakt. Dit keer waren het alle hanen in het dorp die spontaan bij de ochtendschemer beginnen te kraaien. Om half zes staat het hele dorp zo’n beetje op en gaan de eerste radio’s al aan die je met latin muziek begeleiden bij de ochtendrituelen. Vele malen beter dan een piepende wekker!

De tweede dag in Bellavista begon dus al vroeg en na het ontbijt hebben we eerst een rondleiding van Marcelo gekregen door het Cerro Seco reservaat. Die man weet ontzettend veel en boeiend te vertellen. Dat het er lang niet meer geregend heeft is goed te zien. De grond is kurkdroog en de bomen beginnen hun bladeren al te verliezen. Tijdens deze eerste tocht door het reservaat heb ik ook een grote wurgslang gezien, een “matacaballo”. Het gebied ligt op een zeer interessante plek. Voor mensen die geïnteresseerd zijn in het klimaat zal ik uitleggen waarom. Vanaf Antarctica stroomt de op één na belangrijkste golfstroom van de wereld langs de westkust van Chili, Peru en Ecuador: de Humboldt golf. Deze golfstroom beïnvloed over de hele wereld het klimaat. Vanuit het Noorden stroomt de el Niño golf richting Ecuador en hier, op nog geen vijf kilometer afstand naar het Noorden toe botsen de twee golfstromen frontaal op elkaar en stromen ze samen verder op weg naar de Galápagos eilanden. Omdat de Humboldt golf koud is en de el Niño golf warm, heeft het gebied waar Cerro Seco in ligt een zeer uniek klimaat en komen hier veel endemische soorten voor (soorten die alleen hier leven en nergens anders).

In de middag zouden we eigenlijk de lessen voorbereiden voor de volgende dag maar omdat Marcelo veel handen kon gebruiken bij het aanplanten van bos werden Faye en ik gevraagd een middag mee te helpen. We stapten allemaal een vrachtwagentje in en de chauffeur begon te rijden naar de andere kant van het reservaat. Omdat er niet veel wegen bestaan in dit gebied reed de vrachtwagen over het strand. Ik ben de tel kwijt geraakt hoe vaak we weer uit die vrachtwagen moesten stappen en moesten duwen om die vrachtwagen weer verder door het zand te krijgen. Maar zo’n 9 kilometer verder en anderhalf uur later kwamen we aan bij de eindbestemming en begonnen we met acht man met het uitladen van de babyboompjes. Als een echte Europeaan probeer je zo efficiënt mogelijk de boompjes uit te laden (het waren er meer dan 1000) en al snel heb je een manier gevonden waarop het het snelst kan. Na nog geen 5 minuten kwam er al een local naar me toe die zei “dat ik even normaal moest doen”. “We zitten hier op het midden van de wereld man! Relax! Rustig aan!”. En zo laadde ook ik heel rustig, één voor één, de boompjes uit de vrachtwagen. Op deze manier duurt het natuurlijk hartstikke lang maar is het wel heel relax en gezellig.

Omdat we de volgende ochtend een les gingen geven en nog niet veel voorbereid hadden begonnen we na het avondeten dan maar gelijk met het voorbereidden van de les. Je bent nog geen vijf minuten bezig of je wordt alweer terug gefloten. Werken doe je niet ‘s avonds. ‘s Avonds doe je het rustig aan en hoef je alleen nog maar te relaxen. “Morgen is er weer een nieuwe dag, man, relax!” We zouden pas om 11 uur les gaan geven dus er was in de ochtend nog voldoende tijd om iets voor te bereiden. De werkcultuur is hier zo anders dan in West Europa. Voor de tweede keer die dag werd me gevraagd “of ik even normaal kon doen”. De woorden die je hier vaak hoort zijn: poco a poco (beetje bij beetje), despacito (rustig aan), mañana mañana (het komt morgen wel!) en tranquilo (rustig!). Als ik hier ooit moe word, schiet mij maar lek! Dan weet ik het niet meer!

De volgende ochtend, nadat alle natuurlijke wekkers in het dorp begonnen te kraaien, werd de dagplanning weer volledig omgegooid. Er werd ons gevraagd om mee te helpen met het maken van GPS punten om zo een kaart te kunnen maken van een nieuw stuk bos. Om 16 uur zouden we dan les gaan geven op het Eloy Alfaro college. We kwamen ver na de gebruikelijk siësta terug in het dorp.

Bij aankomst in het dorp konden we eindelijk lunchen en na de lunch hadden we nog maar 45 minuten om een les voor te bereiden. We hadden afgesproken dat ik les ging geven over de werking van het klimaat en ik flanste nog snel even een korte introductieles in elkaar met behulp van PowerPoint… en de tijd die ik had was veel te weinig om de les goed voor te kunnen bereiden. We liepen naar de school in Bahía de Caráquez en daar stapte we een klas binnen waar zo’n dertig leerlingen in zaten. De leerlingen waren tussen de 14 en 16 jaar en waren hartstikke luidruchtig. Nou had ik nog nooit in mijn leven lesgegeven en om dan maar meteen te onvoorbereid te beginnen; in het Spaans; aan luidruchtige puberende kinderen voelde het alsof ik volledig in het diepe werd gegooid. Mijn Spaans is nu op zich best wel goed maar ik spreek natuurlijk niet die populaire taal van deze kinderen. Ik wilde de les graag op een leuke manier brengen en wilde niet meteen die saaie leraar worden die op een saaie manier iets ging vertellen over een onderwerp dat menig puberend kind niet interesseert. Communicatie bij lesgeven is van groot belang en na nog geen 12 weken Spaans praten is dit echt mijn grote nadeel.

Geloof het of niet maar de leraren van de school zijn hartstikke blij dat we les komen geven over de natuur (Environmental education heet het). Het middelbare school systeem is totaal anders dan dat van Nederland. Iedere klas heeft één leraar die over alle onderwerpen les geeft, een soort verlengde van de basisschool. Om deze reden worden onderwerpen als milieu en biologie vaak overgeslagen. Met een betere voorbereiding en een nog betere taalbeheersing denk ik echt dat ik leuke lessen op de school kan gaan geven waar de kinderen iets aan hebben. Ook op de basisschool in Bellavista ga ik na deze week lesgeven (tenminste dit is nu het plan, maar zoals gezegd, alles verandert met de minuut hier). In iedere klas hebben we maar 30 minuten de tijd dus er blijft veel vrije tijd over. In die tijd helpen we de mensen hier met andere projecten, zoals het aanplanten van bos of het maken van een kaart bijvoorbeeld. Ze komen altijd handjes te kort en het is altijd reuze gezellig met deze mensen. Tot de volgende keer!

Rémon Saaltink

 Bellavista, een mooi uitzicht

 Bahía de Caráquez... CONTRAST

 De wc's in Bellavista

 Het leefhuis

 Doe relax man!!